DA LI ZAGAĐENJE VAZDUHA UTIČE NA VLASIŠTE?
Zagađennje vazduha zapravo čini kombinacija lebdećih čestica (uglavnom PM2,5 i PM10, veličine manje od 2,5 μm ili 10 μm) i gasnih jedinjenja (NO, O3, SO2, CO, CO2, različite vrste policikličnih aromatskih ugljikovodika itd.). Uticaj zagađenja na kožu još uvek se slabo proučava, a uticaj na vlasište i dalje se zanemaruje, što nam pruža mogućnost za novo poglavlje u istraživanju kože.
Ukratko, normalno vlasište (ne ćelavo) verovatno se suprotstavlja uticaju zagađenja i, logično, uticaju gasnih jedinjenja jer su kontakti sa lebdećim česticama verovatno retki s obzirom na zaštitu koju kosa pruža pa se ti sitni elementi tako učvršćuju. Vrlo difuzna gasna jedinjenja zasigurno će doći u kontakt sa vlasištem i negativno uticati na epidermalne proteine i lipide vlasišta. Mnogi od ovih gasnih jedinjenja imaju jako oksidativno svojstvo, poput ozona (O3), koji je jasan pokazatelj gradskog ili industrijskog zagađenja. S obzirom na to da je većina lipida vlasišta nezasićena (uglavnom skvalen, masne kiseline...), tj. skloni su oksidaciji ili peroksidaciji, postali su modeli i pouzdani pokazatelji zagađenja, kao što je nedavno objavila Napredna istraživačka grupa društva L’Oreal. Budući da oksidirani oblici lipida imaju negativan uticaj na živa tkiva, uticaj zagađenja na vlasište može se proceniti analizom količine oksidiranih lipida. Prilično velika količina skvalena i nezasićenih masnih kiselina svakodnevno prisutna na vlasištu čini ga logičnom metom oksidacijskog zagađenja, čiji je uticaj vidljiv na licima stanovnika Meksika ili Šangaja. Situacija se može uporediti i kada je u pitanju stanje normalnog vlasišta, uzimajući u obzir proupalni potencijal peroksidiranih lipida, verovatnih izvora svraba, uz epidermalni holesterol, proteine na površini kože vlasišta ili slobodne aminokiseline koji takođe mogu proći kroz oksidacijske procese.
ZAPAMTITE
Ne postoji opravdanje da bi se isključio uticaj zagađenja vazduha na normalno vlasište, koji se uglavnom odvija putem gasnih oksidacijskih elemenata poput ozona. Lipidi i proteini vlasišta najbolji su pokazatelji tog uticaja. Ipak, šamponiranje kose u tim područjima ponešto se razlikuje...